Vraagt u zich ook waarom de benzineprijs niet zo hard daalt als de olieprijs? De prijs van een vat ruwe olie ging het voorbije anderhalf jaar zwaar onderuit van 100 dollar naar 30 dollar. Hoewel we merken dat benzine en diesel goedkoper geworden zijn aan de pomp, is het prijsverschil lang niet zo groot als je zou verwachten. We bekijken hoe de benzineprijs opgebouwd is voor 1 liter benzine van 1,5 euro.
De opbouw van de benzineprijs en de dieselprijs
De benzine- en dieselprijs bestaan uit drie componenten:
- belastingen
- productiekosten
- marge
1. Belastingen - 69%
Accijns, BTW vormen samen de belastingen die van toepassing zijn op de benzineprijs. Accijns maakt het grootste deel uit met maar liefst 51% van de totaalprijs. Accijns is een vorm van indirecte belasting die wordt geheven op de verkoop van bepaalde goederen. In Nederland wordt accijns vooral geheven op brandstoffen, alcohol, tabak en frisdrank. Belangrijk om weten is dat accijns altijd geheven wordt over de hoeveelheid en niet over de waarde van het product. Met andere woorden, de accijns betaal je per liter benzine en staat los van hoeveel die liter benzine op dat moment kost. De accijns wordt jaarlijks vastgelegd per product door de overheid. In onderstaande tabel kan je de accijns per liter brandstof zijn van de voorbije jaren. Zoals je kan zien is de accijns zowel in 2014, 2015 als 2016 gestegen, ook al is de olieprijs sinds midden 2014 aan het dalen. Dit betekent dus dat de olieprijs zeer hard kan dalen maar dat de accijns - die 51% van de benzineprijs uitmaakt - gewoon hetzelfde blijft. Dit verklaart waarom de benzineprijs nooit evenredig zal dalen met de prijs van ruwe olie.
| Brandstof | Accijns in 2013 per liter | Accijns in 2014 per liter | Accijns 2015 per liter | Accijns 2016 per liter |
|---|---|---|---|---|
| benzine | € 0,7466 | € 0,7592 | € 0,7661 | € 0,7699 |
| diesel | € 0,4403 | € 0,4778 | € 0,4821 | € 0,4847 |
BTW, de belasting over de toegevoegde waarde, is een indirecte belasting die de overheid heft op bepaalde goederen of diensten. BTW maakt 17% van de benzineprijs uit. Er gelden in Nederland drie mogelijke BTW tarieven: 21%, 6% of 0%. Het algemene tarief is dat van 21%, en het is ook dit tarief dat van toepassing is op de benzineprijs. Een kleine rekenoefening: we gaan uit van 1,5 euro per liter benzine. Dit is inclusief BTW. Exclusief BTW kost diezelfde liter benzine 1,245. Als we 21% BTW heffen op 1,245 euro (0,255 euro) komen we opnieuw op 1,5 euro. 0,255 euro is dus 21% van 1,245 (de prijs zonder BTW) en 17% van de totaalprijs van 1,5 euro (de prijs met BTW).
2. Productiekosten - 20%
Productiekosten maken 20% uit van de benzineprijs. De productiekosten zijn de kosten die nodig zijn om brandstof te fabriceren. Het gaat dan onder andere om de aankoop van ruwe olie en de kosten van de raffinaderij. De kost van ruwe olie hangt uiteraard af van de olieprijs. Het is enkel dit onderdeel van de kost dat zal dalen wanneer de olieprijs daalt. Als we de kosten van de raffinaderij even buiten beschouwing laten zien we dus dat de actuele olieprijs maar invloed heeft op maximaal 20% van de benzineprijs die u aan de pomp betaalt. Een deel van die productiekosten zijn kosten voor het raffineren van dus gaat het zelfs om minder dan 20%. De productiekosten variëren dagelijks en hangen af van de olieprijs op die dag en de capaciteit van de raffinaderijen.
3. Marge - 11%
De resterende 11% is marge en gaat naar de uitbater van het tankstation, de oliemaatschappij en distributie- en marketingkosten. Tankstation uitbaters krijgen een vast bedrag en halen geen voordeel uit een eventuele stijging van de olieprijs.
Bronnen